نیچ مارکتینگ و چگونگی تحول کسب‌و‌کار به کمک آن | تشریح کامل با ارائه مثال‌هایی از نیچ مارکت

همه چیز درباره نیچ مارکتینگ

شاید به تازگی تصمیم گرفته باشید شانس خود را برای ورود به بازار و عرضه محصولات خود امتحان کنید اما باید پیش از هر کار بدانید که وارد شدن به دنیای دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی اینترنتی یک استراتژی درست می‌خواهد. مسلما چه در بازار فیزیکی و چه در بازاریابی اینترنتی ما با رقیبانی بزرگ مواجه هستیم که نسبت به ما فعالیت های گسترده‌تری دارند و برای تبلیغ محصولات خود سرمایه گذاری بیشتری می کنند. در نتیجه توان رقابت با آن‌ها برای ما سخت است.

پس چه کار باید کرد؟!

در اینجا مفهوم نیچ مارکتینگ اهمیت پیدا می‌کند. معمولا بخش‌های کوچکی در بازار وجود دارد که شرکت‌های بزرگ آن را ندیده‌اند یا نخواسته و نتوانستند محصولی مناسب را برای آن‌ها ارائه کنند. این بخش‌های کوچک را به نام گوشه‌‌های دنج بازار یا نیچ مارکت می‌شناسند.

محوریت پیاده‌سازی الگوهای بازاریابی اینترنتی گاهی بر پایه عرضه و گاهی تقاضا تنظیم می‌شود و الگوی نیچ مارکتینگ هم به تقاضا نگاه می‌کند. یعنی از مشتریان خریدار یا مشتریانی که می توانند به خریدار تبدیل شوند نظرسنجی کرده، نیاز آن‌ها را شناسایی می‌کند و بر اساس آن اقدام به تولید و عرضه محصولی می‌کند.

تمرکز روی نیچ مارکتینگ، شروع یک موفقیت

باید این حقیقت را بپذیریم که برآورده کردن نیاز تمام اقشار جامعه و منطبق بودن با سلایق تک‌تک آنها امری نشدنی است. اما تمرکز کردن روی یک بازار هدف کوچک‌تر و مشتریان خاص آن، به ما این امکان را می‌دهد علاوه بر ایستادگی در بازار رقابت با حریفانی بزرگ، شانس بدست آوردن مشتریانی همیشگی برای محصولاتمان را داشته باشیم.

پس می‌توان اینگونه جمع بندی کرد که نیچ مارکتینگ یک زیر مجموعه از یک بازار بزرگ است. این بخش معمولا به طور مشخصی وجود ندارد و باید توسط بازاریابان نیچ، خلق و شناسایی شود. مهمترین عامل مهم موفقیت نیچ مارکتینگ در تخصص گرایی است. یعنی این بازاریابی روی یک گروه از مشتریان خاص تمرکز می‌کند نیاز آن‌ها را شناسایی می‌کند و محصول یا خدمات ویژه‌ای را برای آنها در نظر می‌گیرد و آن را به صورت تخصصی در اختیار آنها قرار می‌دهد.

مزایای نیچ‌مارکتینگ

از آنجا که شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری‌های عظیمی انجام می‌دهند، زمان و هزینه خود را صرف شناسایی و برطرف کردن نیازهای بخش کوچک بازار نمی‌کنند. همین امر رقابت را در این بخش کاهش می‌دهد و امکان موفقیت کسانی که به صورت اختصاصی در یک حوزه خاص فعالیت می‌کنند را افزایش می‌دهد.

از طرفی محدود شدن مشتریان هزینه‌های بازاریابی ما را محدود می‌کند. به دلیل همین بازار هدف کوچکتر و مشتریان محدود، شناسایی آنها هم راحت تر شده و دسترسی به نیازهای آنها هم آسان‌تر خواهد شد. وقتی مشتریان ببینند که همواره شما نیازهایشان را درک و برآورده می‌کنید، حس اعتماد و وفاداری در آنها افزایش پیدا می‌کند و این امر در آینده ، کسب و کار شما را ایمن خواهد کرد.پس ما با سرعت بیشتری می‌توانیم در آن محصول خاص به برند تبدیل شویم. نباید فراموش کرد نیچ مارکت ها به مرور زمان می توانند به بازار عادی تبدیل شوند چون از خاص بودن می افتند و شرکت های دیگر هم آن موضوع را مورد هدف خود قرار می‌دهند.

پس می‌توان مزایای نیچ مارکتینگ را در زیر به اختصار اینگونه بیان کرد:

1. کم کردن هزینه تبلیغات
2. مشخص بودن بازار هدف
3. عدم نیاز به رقابت با شرکت های بزرگ
4. سهولت در شناسایی و تامین نیاز مشتری‌ها
5. ریسک کمتر به نسبت شروع فعالیت در بازار های بزرگ و کلی
6. جذب راحت تر مشتریان ثابت

از کجا شروع کنیم؟!

اگر تا به اینجای مقاله را خواندید و حس کردید که نیچ مارکتینگ می‌تواند برای شما و کسب و کارتان مفید باشد، پس بهتر است که تا انتهای مقاله با ما بوده تا گام به گام با مراحل آن آشنا شوید.

گام اول: شناسایی بازار هدف: چگونه یک بازار هدف برای خود انتخاب کنیم

باید بدانیم صرف کوچک و محدود بودن یک بازار برای انتخاب شدن به عنوان بازار هدف، کافی نیست. علاوه بر آن نباید در آن بازار رقیب جدی وجود داشته باشد یا اگر وجود دارد ما باید مطمئن باشیم که با یک استراتژی خاص می‌توانیم موفق تر عمل کنیم.

نیازهای این بخش از بازار را دیگران تامین نکرده‌اند و مشتریان هم باید توانایی خرید محصول یا استفاده از خدمات شما را داشته باشند. یک بازار هدف بکر که رقابت در آن وجود ندارد پتانسیل بالایی برای درآمدزایی دارد.
بنابراین یک بازاریابی نیچ ایده آل، بازاری است که درخواست زیادی برای یک محصول یا خدمات وجود دارد. آن بازار از پتانسیل سود بالا برخوردار است و رقیب جدی در آن بازار وجود ندارد.

مثالی برای شناسایی بازار هدف در نیچ مارکتینگ

برای هضم بهتر مساله با یک مثال به توضیح کامل تر می‌پردازیم. در این مثال ما جامعه چپ دستان یک کشور را در نظر می‌گیریم.

حال پس از شناسایی این بازار باید به گام بعدی ورود کرد.

گام دوم: تحقیق درباره مشتریان

پس از شناسایی بازار هدف، ما باید با آنالیز رفتاری آن‌ها، به شناسایی نیاز های آن ها فکر کرده و در صدد رفع آن اقدامی انجام دهیم.

مثالی برای تحقیق درباره مشتریان

در مثال ما، پس از تحقیق و نظر سنجی‌های به عمل آمده،از مشکلاتی که جامعه چپ دستان با آن مواجه هستند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• صندلی‌های تحصیلی
• برخی آلات موسیقی ( گیتار، ویولون و …)
• برخی ابزار‌ها (کنسرو باز کن، قیچی و …)
• اسلحه‌های شخصی
• موس کامپیوتر

البته قطعا موارد قابل ذکر بی‌شماری را می‌توان نام برد که ذکر آن‌ها موجب طولانی شدن مقاله می‌شود.

گام سوم: طراحی و تامین نیاز یا خدمات برای بازار هدف

پس از شناسایی بازار هدف و مشخص کردن نیاز های آن‌ها، حالا باید دید که چگونه می‌توانیم بخشی از آن را پوشش دهیم. در مثال بالا میتوان یک فروشگاه آنلاین داشت که تمامی محصولات آن مناسب و سازگار با نیاز های چپ دستان باشد. و یا در صورت داشتن امکان تولید، میتوان به تولید ابزار‌هایی سازگار با این طیف جامعه پرداخت.

گام چهارم: تعیین استراتژی تبلیغ و معرفی کسب و کار

در این مرحله باید مشخص کرد باید از چه طریقی به معرفی محصول یا خدمت مورد نظرمان بپردازیم. در ادامه چند استراتژی مرسوم را بررسی می‌کنیم.

تبلیغ دهان به دهان

در این بازاریابی شما به جای هزینه و تبلیغات زیاد، با بالا بردن کیفیت محصول خود و ارائه خدمات با کیفیت، دید مشتریان را نسبت به کسب و کار خود بهبود می‌دهید. همین مشتریان راضی مانند یک رسانه تبلیغاتی برای شما عمل می‌کنند و رضایت خود را از محصول شما اعلام و دوستان و آشنایان خود را تشویق به خرید از محصولات شما می‌کنند.

از آنجایی که در نیچ مارکتینگ معمولا ما طیف خاص و کوچکی را مورد هدف قرار می‌دهیم، به طور معمول خود این افراد با هم ارتباطات نزدیک دارند. مثلا گروه‌هایی که مادران باردار در آن عضویت دارند و یا انجمن های بیماران خاص و … پس جلب رضایت مشتری‌ها می تواند درصد قابل توجهی از جامعه هدف را به کسب و کار ما سوق دهد.

استفاده از افراد تاثیرگذار و دارای نفوذ

در این روش افراد شناخته‌شده و مشهوری که درباره آن حوزه خاص که ما در آن فعالیت می‌کنیم را شناسایی کرده و این افراد چون فالوور‌های زیادی دارند می‌توانند با تبلیغات محصول یا برند ما محصول ما را مورد توجه مشتریان بیشتری قرار دهند. البته اعتبار شخص تاثیرگذار و صداقت او هم مهم است و صرف داشتن فالوور بالا نمی‌تواند تاثیر‌گذار باشد.

استفاده از کانال ها و رسانه‌های تاثیر گذار

در این روش به جای استفاده از افراد تاثیرگذار از کانال‌ها و رسانه‌های تاثیر گذار برای ارائه مستقیم یا غیر مستقیم محصول یا خدمات استفاده می‌شود. مثلا اگر در حوزه‌های سلامت فعالیت می‌کنیم می‌توانیم از پیج‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی این حوزه بهره ببریم. یا اگر جامعه هدف به صورت منطقه‌ای تعریف شده، از پیج‌های اطلاع رسانی همان شهر یا منطقه استفاده کنیم.

انواع نیچ مارکتینگ

تا اینجا با مفهوم نیچ مارکتینگ آشنا شدیم. و با ذکر یک مثال سعی کردیم موضوع را برای شما کمی شفاف‌تر کنیم. اما این تنها نوع نیچ مارکتینگ نیست و ممکن است مثال‌ها و انواع بی‌شماری از آن را بتوان ذکر کرد. در زیر به اختصار چند نوع کلی و جامع‌تر آن را ذکر می‌کنیم:

• نیچ مارکتینگ روی یک موضوع خاص: یعنی بجای اینکه یک فروشگاه جامع داشته باشیم، یک فروشگاه تخصصی برای یک یا چند محصول خاص داشته باشیم. به عنوان مثال دیجیکالا در ابتدا فقط دوربین عکاسی می‌فروخت که به مرور زمان با گسترده‌تر کردن محصولات خود به جایگاه فعلی رسیده است.
• نیچ مارکتینگ روی یک معضل خاص: یعنی با تمرکز روی یک مشکل یا نیاز خاص فقط به رفع آن مشکل اقدام کنیم. به عنوان مثال شیر بدون لاکتوز برای کسانی که مشکل هضم قند شیر را دارند.
• نیچ مارکتینگ روی یک منطقه جغرافیایی خاص: ممکن است در شهر یا استان یا منطقه‌ای احساس نیاز به یک محصول یا خدمت به طور ویژه وجود داشته باشد. مثلا تحویل درب منزل کپسول گاز در مناطقی که هنوز گازرسانی نشده.
• نیچ مارکتینگ روی یک رده سنی خاص: مثلا برای سالمندان، کودکان و … بخواهیم تامین نیاز خاصی را انجام دهیم.
• نیچ مارکتینگ روی یک جنسیت خاص: می‌توان بر اساس نیاز‌های دخترها یا پسر‌ها، زنان یا مردان یا حتی جامعه دگرباشان نیازسنجی‌هایی را انجام داد.
• نیچ مارکتینگ روی یک شرایط خاص: برای همه ممکن است در بازه‌ای از سنمان مشکلات یا شرایط خاصی رخ دهد که می‌تواند به آن نگاه ویژه‌ای داشت. مثلا بانوان باردار یا بانوانی که در سن ورود به یائسگی هستند.
• نیچ مارکتینگ برای افرادی که دغدغه های خاص دارند: مثلا برای دوست‌داران حیوانات، فعالان محیط زیستی و …

مثال هایی از نیچ مارکتینگ های موفق

در دنیا مثال‌های بی‌شماری از نیچ مارکتینگ وجود دارد که اکثر ما همه روزه با خیلی از آن‌ها در ارتباطیم. در زیر چند مورد را مرور می‌کنیم.

متا یا همون فیسبوک سابق:

بزرگترین مثال برای نیچ مارکت، این شبکه اجتماعی موفق که در حال حاضر پر‌مخاطب‌ترین در دنیا هم هست. جالبه بدونید فیسبوک در بدو پیدایش برای ارتباط دوستان یک کالج ایجاد شده بود. و پس از استقبالی که ازش شد کم‌کم به دانشگاها و شهر ها و در نهایت کل دنیا معرفی شد.

دیجی‌کالا:

همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم، بزرگترین مارکت حال حاظر ایران هم از دیگر مثال‌هایی هست که میشه برای نیچ مارکتینگ نام‌ برد. چرا که دیجیکالا از ابتدا برای یک طیف خاص و کوچک شروع فعالیت کرد و به مرور زمان کسب و کار خود را گسترش داد. الان دیگه بر کسی پوشیده نیست که برادران محمدی مالکان دیجی‌کالا در ابتدای کارشون  فقط روی دوربین عکاسی و لوازم مربوط به اون تمرکز داشتن و به مرور زمان با تکمیل کردن دسته‌بندی های مرتبط، سعی در گسترش کسب و کار خود داشتن و انصافا موفق هم شدن.

وینگوم:

وب سایت ما هم نمونه کوچک و ناقصی از یک نیچ مارکتینگ هست. ما در ابتدا فقط با تامین اکانت های بازی برای کاربران کنسول PS4 کار خود را آغاز کردیم که با توجه به استقبال و حمایت خوب مشتریان و همراهان عزیزمان تصمیم به گسترده‌تر کردن طیف محصولات و خدمات خود کردیم.

کلام آخر

در پایان اگر تا به اینجای مقاله همراه ما بوده‌اید، توانستید تجربیات ما را در حوزه کسب و کار و فروش آنلاین در اختیار بگیرید. آنچه که واضح است، نیچ مارکتینگ با مدیریت سرمایه و انرژی نیروی کار، سبب می‌شود اگر قرار به سود‌آوری آن بیزنس باشد، زود‌تر به نتیجه برسیم و اگر بنا به شکست آن حرفه باشد، ضرر و هزینه کمتری را متحمل شویم.

امیدواریم که همه شما با مطالعه و تحقیق درست و کافی بتوانید روزی اهداف تجاری خود را به سود‌آوری برسانید. و در نظر داشته باشید که تیم آنالیز و مشاوره وینگوم برای انتقال تجربیات و ارائه مشاوره به صورت کاملا رایگان همواره در خدمت شماست.

شما می‌توانید از طریق تایپ کامنت در پایین همین مقاله و یا صفحه تماس با ما سوالات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.